GDTrH – Hội thảo Đổi mới để nâng cao chất lượng thi chọn học sinh giỏi quốc gia

Thứ hai - 22/05/2023 20:20

dienbien.edu.vn – Ngày 13/5/2023 tại Hà Nội, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) tổ chức Hội nghị về công tác thi chọn học sinh giỏi cấp quốc gia nhằm tổng kết, đánh giá, rút kinh nghiệm việc triển khai thực hiện và đề xuất định hướng công tác này trong thời gian tới. Hơn 300 đại biểu đến từ Bộ GDĐT, Bộ Công an, các Sở GDĐT, trường đại học, viện nghiên cứu, trường THPT tham dự hội nghị.

Phát biểu khai mạc hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ cho biết, công tác thi chọn học sinh giỏi (HSG) quốc gia được triển khai từ năm 1962, bắt đầu với kỳ thi chọn HSG Toán và Văn lớp 10 (hệ phổ thông 10 năm) toàn miền Bắc.

Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ phát biểu tại hội nghị

Trải qua những thăng trầm, đổi mới quan trọng về chủ trương, cơ chế, chính sách, đến nay, kết quả HSG quốc gia, khu vực và quốc tế có nhiều khởi sắc. Bên cạnh đó, ban hành từ 2011 đến nay, Quy chế thi Thông tư số 56/2011/TT-BGDĐT tuy đã tháo gỡ nhiều điểm nghẽn trong công tác thi chọn HSG nhưng đến nay cũng cần rà soát, đánh giá lại.
Vì vậy, Thứ trưởng đề nghị các đại biểu, nhà khoa học, nhà giáo góp ý, trao đổi trên tinh thần thẳng thắn, xây dựng, giúp nhận diện thực trạng, khó khăn vướng mắc và đề xuất để sớm sửa đổi Thông tư 56/2011/TT-BGDĐT hoặc ban hành Thông tư mới phù hợp hơn với tình hình mới.
Cùng với công tác chỉ đạo điều hành sát sao, chú trọng nâng cao chất lượng của Bộ GDĐT, từ năm 2013 đến nay, công tác thi chọn HSG cấp quốc gia, tuyển chọn, tập huấn các đội tuyển dự thi Olympic khu vực và quốc tế đảm bảo ổn định và hiệu quả; khắc phục một số khó khăn, vướng mắc và bất cập nảy sinh trong quá trình tổ chức thực hiện thi chọn HSG quốc gia và dự thi Olympic quốc tế trong bối cảnh mới. Kết quả dự thi Olympic khu vực và quốc tế của các đoàn HSG Việt Nam luôn có chuyển biến tiến bộ cả về số lượng và chất lượng theo hướng năm sau cao hơn năm trước. Các đoàn học sinh của Việt Nam tiếp tục nằm trong top 10 quốc gia đạt kết quả cao nhất với nhiều học sinh đạt điểm số cao nhất. Đặc biệt, kết quả tổ chức Kỳ thi chọn HSG quốc gia và dự thi Olympic khu vực, quốc tế hằng năm đã tác động mạnh mẽ đến phong trào thi đua dạy tốt học tốt của trường phổ thông.

Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng khẳng định, đây là thành quả của chính sách đúng đắn, chiến lược phù hợp và những đổi mới căn bản đồng bộ trong công tác tổ chức thi chọn HSG quốc gia và tập huấn các đội tuyển của Bộ GDĐT trong nhiều năm qua; những nỗ lực, cố gắng vượt khó vươn lên, đặc biệt là niềm đam mê khoa học và sự sáng tạo trong học tập, rèn luyện của các học sinh trong các đội tuyển quốc gia; chiến lược phù hợp và công lao của các nhà trường trong dạy học, bồi dưỡng HSG; sự ủng hộ của các cơ quan truyền thông, báo chí đã kịp thời đưa tin, cổ vũ, động viên các em học sinh đoạt giải. Một số bất cập cũng được nhìn nhận. Trong đó, việc tổ chức thi thí nghiệm, thực hành các môn Vật lí, Hóa học và Sinh học trong Kỳ thi chọn HSG quốc gia còn khó khăn. Việc huy động các chuyên gia tham gia công tác ra đề, chấm thi còn gặp khó khăn. Chưa có cơ chế tạo ra sự gắn kết trách nhiệm chuyên môn của các chuyên gia khoa học, giảng viên, nghiên cứu viên các học viện, viện nghiên cứu, các đại học, trường đại học.
Hội nghị dành nhiều thời gian để lắng nghe, ghi nhận những trao đổi, bàn luận tâm huyết, xoay quanh các định hướng đổi mới quy chế thi chọn HSG quốc gia của các đại biểu là lãnh đạo các vụ cục của Bộ GDĐT, các Sở GDĐT, các trường THPT Chuyên cùng các chuyên gia, nhà giáo.

hủ trì hội nghị, điều hành thảo luận, Thứ trưởng Nguyễn Hữu độ đã tiếp thu, trao đổi với từng ý kiến, đồng thời, đánh giá cao tinh thần thảo luận thẳng thắn, tâm huyết của các đại biểu. Thứ trưởng đánh giá, công tác thi chọn HSG quốc gia trong thời gian qua cơ bản có chuyển biến tích cực, từ điều chỉnh Quy chế, nâng cao chất lượng HSG các cấp đến tác động tích cực tới đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính sáng tạo, chủ động, đáp ứng yêu cầu của chương trình và yêu cầu của kỳ thi HSG quốc gia, quốc tế. Để kỳ thi chọn HSG đạt chất lượng cao nhất trong thời gian tới, Thứ trưởng đề nghị các Sở, các đơn vị tiếp tục thực hiện Đề án 959 về phát triển hệ thống trường THPT chuyên theo hướng nâng cao chất lượng hệ thống trường chuyên, quan tâm công tác tuyển sinh, cơ chế tài chính, chính sách giáo viên, chính sách khuyến khích HSG, tăng cường cơ sở vật chất, trang thiết bị, điều kiện thực hành…Tiếp tục tập trung chú trọng đổi mới công tác bồi dưỡng HSG. Đổi mới cách chọn HSG ngay từ cấp trường, cấp tỉnh, đảm bảo chọn đúng những HSG giỏi nhất để tham gia kỳ thi HSG quốc gia. Đồng thời, đổi mới Quy chế thi nhằm khắc phục những bất cập, khó khăn, đảm bảo kỳ thi nghiêm túc, chất lượng. Trong đó, tăng cường sự tham gia của cơ sở giáo dục đại học vào công tác thi chọn HSG quốc gia.
Về phía tỉnh Điện Biên, Ngành giáo dục và đào tạo tỉnh Điện Biên luôn nhận được sự quan tâm, chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND tỉnh, UBND tỉnh; sự phối hợp của các cấp các ngành của tỉnh về công tác phát hiện, bồi dưỡng nhân tài của tỉnh nói chung và sự nghiệp giáo dục và đào tạo của tỉnh nói riêng; sự đồng thuận và ủng hộ của cha mẹ học sinh. Đặc biệt năm học 2021-2022, Nghị quyết số 08/NQ-HDND ngày 09/12/2021của HĐND tỉnh quy định chính sách hỗ trợ học sinh trường THPT chuyên và mức thưởng, mức chi cho bồi dưỡng đối với giáo viên, cán bộ quản lý, chuyên gia, học sinh tham dự kỳ thi chọn học sinh giỏi các môn văn hóa cấp quốc gia, khu vực và quốc tế tỉnh Điện Biên được ban hành, đây là “cú huých” tạo động lực cho thầy và trò nhà trường trong công tác ôn luyện và bồi dưỡng học sinh giỏi năm học và trong các năm tiếp theo. Đây là sự quan tâm, tạo điều kiện đặc biệt của Tỉnh ủy, HĐND tỉnh, UBND tỉnh, các cấp các ngành của tỉnh về công tác phát hiện, bồi dưỡng nhân tài của tỉnh.
Ngành GDĐT đã quan tâm, tạo điều kiện về mọi mặt và có các giải pháp cụ như: lựa chọn đội ngũ giáo viên dạy chuyên có năng lực chuyên môn tốt, giàu kinh nghiệm, tâm huyết; xây dựng đội ngũ giáo viên kế cận; xây dựng kế hoạch dạy chuyên đề đề cao và ôn luyện đội tuyển; lựa chọn học sinh tham dự các đội tuyển.
Trường THPT chuyên Lê Quý Đôn đã chỉ đạo sát sao trong công tác ôn luyện: Bám sát các văn bản hướng dẫn, xây dựng kế hoạch ôn luyện thích ứng và phù hợp với điều kiện thực tế nhà trường. Công tác bồi dưỡng học sinh giỏi được duy trì thường xuyên, liên tục, chương trình dạy HSG quốc gia; dạy chuyên sâu, dạy đề cao, dạy HSG tỉnh được xen kẽ một cách đồng bộ có sự liên thông từ lớp 10 đến lớp 12. Về phía tổ chuyên môn xây dựng Kế hoạch bồi dưỡng HSG cụ thể, chi tiết có tính liên thông trong toàn cấp học từ việc phát hiện học sinh có năng khiếu, lựa chọn đội tuyển đến việc xây dựng nội dung chương trình bồi dưỡng HSG, kiến thức nền, kiến thức chuyên sâu được tiến hành đồng bộ thống nhất trong tổ chuyên môn. Về phía đội ngũ giáo viên dạy có tinh thần trách nhiệm với công việc được giao, tâm huyết, yêu nghề có năng lực chuyên môn tốt. Thực hiện nghiêm túc, hiệu quả kế hoạch đã được nhà trường phê duyệt. Nắm bắt được tâm tư nguyện vọng của học sinh, động viên khích lệ kịp thời học sinh để các em quyết tâm ôn luyện. Đặc biệt đối với những môn có học sinh đi thi vượt cấp (học sinh lớp 11), thầy cô mất rất nhiều thời gian, công sức để bổ sung kiến thức theo kịp các học sinh lớp 12. Về phía học sinh Chuyên cần ôn luyện, có ý thức vươn lên trong học tập, đại đa số học sinh say mê môn học, quyết tâm ôn luyện đạt giải cao.
Kết quả thi HSG quốc gia các môn văn hóa tỉnh Điện Biên các năm gần đây:

Năm học	SL học sinh đạt giải
2010-2011	10
2011-2012	14
2012-2013	13
2013-2014	15
2014-2015	23
2015-2016	15
2016-2017	22
2017-2018	17
2018-2019	17
2019-2020	5
2020-2021	10
2021-2022	11
2022-2023	10

Xếp theo tỉ lệ đoạt giải 10 năm tính từ năm 2013-2023 tỉnh Điện Biên đạt 30,98% số thí sinh dự thi đạt giải xếp thứ 44/71 đơn vị dự thi toàn quốc.

Đồng chí Cù Huy Hoàn, Phó Giám đốc Sở Giáo dục và đào tạo Điện Biên
phát biểu chỉ đạo Hội thảo nâng cao chất lượng bồi dưỡng học sinh giỏi

Với sự quan tâm chỉ đạo của của Tỉnh ủy, HĐND tỉnh, UBND tỉnh; sự phối hợp của các cấp các ngành của tỉnh; sự quyết tâm của Ngành Giáo dục và Đào tạo; sự nỗ lực phấn đấu của thầy và trò chúng ta tin tưởng rằng công tác bồi dưỡng học sinh giỏi quốc gia của tỉnh Điện Biên sẽ có nhiều khởi sắc và đạt được nhiều kết quả tốt hơn trong các năm học tiếp theo./.

Tác giả: Vũ Mạnh Cương