Trường THPT Thị xã Mường Lay - 60 năm một chặng đường phát triển

Thứ năm - 05/10/2023 19:38

Dienbien.edu.vn – Ngày 27 tháng 9 năm 1962, tại kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa II đã quyết định thành lập lại 3 tỉnh Sơn La, Nghĩa Lộ và Lai Châu. Tỉnh Lai Châu lúc đó gồm 7 huyện: Điện Biên, Tuần Giáo, Tủa Chùa, Mường Tè, Mường Lay, Sìn Hồ, Phong Thổ và thị trấn Lai Châu.

Tháng 1-1963, tại kỳ họp thứ nhất của Ban chấp hành Tỉnh ủy lâm thời tỉnh Lai Châu đã thông qua quy hoạch thị trấn Mường Lay (sau đổi tên thành thị trấn Lai Châu vào 12-1963): Về tính chất, thị trấn Mường Lay là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa của nhân dân các dân tộc trong tỉnh, nơi tập trung các cơ quan lãnh đạo của tỉnh, cơ động về quân sự; về văn hóa, là trung tâm đào tạo bồi dưỡng cán bộ các dân tộc; về kinh tế, chủ yếu là trung tâm giao lưu hàng hóa. Thực hiện nghị quyết ấy, Ban chấp hành Tỉnh ủy lâm thời đã quyết định thành lập trường cấp II – III Lai Châu vào năm 1963, nay là trường THPT Thị xã Mường Lay.

Trường THPT Thị xã Lai Châu khi xưa

Trường THPT Thị xã Mường Lay hiện nay

Ngày đầu thành lập trường cấp II – III Lai Châu, lúc đó cấp III chỉ có một lớp 8 với tổng số 23 học sinh; có 16 học sinh tốt nghiệp số còn lại tham gia nhập ngũ, một số khác rời ghế nhà trường thực hiện các nhiệm vụ khác nhau theo yêu cầu của đất nước khi đó. Tất cả các học sinh đều là con em các dân tộc cư trú tại Lai Châu.
Ban đầu, trường học nhờ địa điểm “Khu ký túc xá Châu Mường Lay” tại Đồi Cao (nay là trường phổ thông Dân tộc Nội trú tỉnh). Thời kỳ này giáo viên cấp III chỉ có 04 thầy là: Thầy Nguyễn Văn Minh - Hiệu trưởng, kiêm giảng dạy môn Chính trị - Địa lý; thầy Trần Đồng Minh dạy môn Văn – Lịch sử; thầy Trần Văn Đang dạy môn Sinh – Hóa; thầy Hoàng Nguyên Côn dạy môn Toán – Vật lý – Trung văn. Cả một khu vực rộng lớn phía bắc của tỉnh Lai Châu thời đó chỉ có một trường cấp III. Sự kiện này đã thỏa mãn ý nguyện, niềm mong ước của nhân dân các dân tộc Tây Bắc. Đó cũng là sự quan tâm lớn của Đảng và Nhà nước dành cho đồng bào vùng biên cương.
Được dựng lên trong bom đạn chiến tranh với bộn bề thiếu thốn, trường lớp chỉ là nhà gỗ, vách đất, mái lá nhưng các thầy cô giáo đã quyết tâm bám lớp bám trường. Thầy Nguyễn Văn Minh, Hiệu trưởng nhà trường từ năm 1963 đến năm 1965, cùng các thầy cô giáo khi ấy phần lớn từ dưới xuôi xung phong lên Tây Bắc. Với lòng yêu nghề, mến trẻ, đi theo tiếng gọi của non sông, các thầy, các cô đã vượt mọi gian khó mang con chữ đến với bản làng, với học sinh các dân tộc miền Tây Bắc thân yêu. Đáp lại công thầy cô, nhiều học sinh đã trèo đèo lội suối, vượt qua chiến tranh bom đạn, đi bộ hàng tuần để đến trường học. Vì vậy mà các thế hệ học trò đã trưởng thành, vững tin, và phát triển song hành cùng với sự đi lên của tỉnh, của đất nước, sự hồi sinh của dân tộc sau hai cuộc kháng chiến thần kỳ, và cả sự tự hào của mỗi học trò miền Tây Bắc đã lớn lên trên mảnh đất lịch sử hào hùng với chiến thắng Điện Biên Phủ “Lừng lẫy năm châu chấn động địa cầu”.
Khi Đế quốc Mĩ leo thang bắn phá miền Bắc năm 1965, nhà trường sơ tán về xã Pa Ham huyện Mường Lay (nay là xã Pa Ham, huyện Mường Chà) cách thị trấn Lai Châu 28 km trên trục đường quốc lộ số 6 nối giữa thị trấn Lai Châu và Tuần Giáo. Những lớp học mái lá, vách liếp lại được dựng lên tạm bợ che nắng, che mưa để thầy trò tiếp tục dạy và học. Ngày ấy thầy giáo Nguyễn Huy Triết - Hiệu trưởng nhà trường cùng với các thầy cô vừa là cha mẹ chăm lo cho các em học sinh nơi ăn, chốn ở, vừa là điểm tựa tinh thần cho các em vượt qua nỗi sợ hãi của đạn bom. Khó khăn, gian khổ là vậy nhưng dưới mỗi mái lá, dưới hầm chống đạn, sự nghiệp giáo dục của nhà trường vẫn không ngừng phát triển.

Một số hình ảnh của nhà trường tại Pa Ham

Sau bốn năm sơ tán, tháng 3 năm 1969 trường chuyển về khu Bản Ổ thuộc xã Lay Nưa huyện Mường Lay (nay thuộc xã Lay Nưa, thị xã Mường Lay) và ổn định tại đây đến năm 1971. Lúc đó, thầy Nguyễn Văn Thành là Hiệu trưởng (1968 - 1971), thầy đã cùng với giáo viên và học sinh nhà trường vượt qua bao nhiêu khó khăn vất vả để ổn định lại đời sống và đảm bảo công tác giảng dạy. Khi thầy Thành chuyển công tác, năm học 1971 - 1972 thầy Trần Văn Đang là Hiệu trưởng, nhà trường lại chuyển về khu vực Nậm Cản, thị xã Lai Châu (thị trấn đã được đổi thành thị xã Lai Châu, nay là khu Nậm Cản thị xã Mường Lay).
Năm 1972 trường phải sơ tán vào khe thủy điện Nậm Cản. Đến năm 1973 chuyển về địa điểm Nghé Toong (nay là khu Chi Luông, thị xã Mường Lay). Từ năm 1972 đến 1977, thầy Nguyễn Văn Sính làm Hiệu trưởng, đó cũng là lúc nhà trường được UBND tỉnh quyết định đầu tư xây dựng một ngôi trường 2 tầng khang trang, đẹp đẽ để thầy trò yên tâm dạy học. Từ 1977, ba năm học liên tiếp nhà trường đón ba thầy Hiệu trưởng mới là thầy Quàng Văn Binh - Hiệu trưởng năm học 1977 - 1978, thầy Nguyễn Đông Phong - Hiệu trưởng năm học 1978-1979, thầy Lò Duy Trinh - Hiệu trưởng năm học 1979 – 1980. Sau đó Ty Giáo dục cử thầy Hà Quý Minh về làm Hiệu trưởng từ năm 1980 - 1982, thầy Đinh Trọng Mại - Hiệu trưởng từ năm 1982 - 1988, thầy Vũ Văn Phương Hiệu trưởng từ năm 1988 - 1996, thầy Nguyễn Trung Đức - Hiệu trưởng từ năm 1996 - 2004.

Ngôi trường khang trang được xây dựng xong năm 1977, có 31 thế hệ học trò (1977 - 2008) đã gắn bó thân thiết với mái trường này

Năm 2004 khi có quyết định phê duyệt dự án thủy điện Sơn La, thị xã Lai Châu là một trong những địa phương nằm trong vùng lòng hồ của thủy điện, đồng thời cũng trong năm 2004 tỉnh Lai Châu được tách thành hai tỉnh Điện Biên, và tỉnh Lai Châu với địa giới hành chính là con sông Đà. Năm 2005, thị xã Lai Châu chính thức đổi tên thành thị xã Mường Lay thuộc về tỉnh Điện Biên.

Các em học sinh đang xem những hình ảnh, tư liệu của trường qua 60 năm thành lập

Ngày 17 tháng 10 năm 2007 nhà trường chính thức di chuyển vào khu tái định cư Nậm Cản, học nhờ trường THCS Nguyễn Bá Ngọc, thiếu thốn, khó khăn mọi bề nhưng được sự quan tâm của cấp ủy chính quyền địa phương, của sở GDĐT, sự giúp đỡ của các doanh nghiệp và đặc biệt là sự nỗ lực vượt khó hết mình của tập thể, dưới sự lãnh đạo của thầy Dương Xuân Trường, Hiệu trưởng từ 2004 - 2013, Ban giám hiệu cùng các thầy cô giáo đã giải quyết cơ bản những khó khăn, để thầy trò yên tâm công tác và học tập. Tháng 8 năm 2009 trường chuyển về địa điểm chính thức tại phường Na Lay, thị xã Mường Lay. Từ năm 2014 đến năm 2022, thầy Hoàng Công Huy là Hiệu trưởng nhà trường. Tháng 02-2023, thầy Nguyễn Văn Hải được bổ nhiệm làm Hiệu trưởng, tiếp tục sự nghiệp xây dựng và phát triển nhà trường trong thời kỳ mới.

Học sinh khóa 60 của nhà trường

Học sinh trong giờ ra chơi giữa giờ

Học sinh tham gia thể dục giữa giờ

Hiện nay cơ sở hạ tầng của nhà trường đã được xây dựng rất khang trang và đạt chuẩn quốc gia gồm 17 phòng học, phòng y tế trường học, thư viện, phòng đọc sách… Nhà trường có Nhà đa năng cơ bản đáp ứng nhu cầu tập thể dục thể thao của cán bộ giáo viên, học sinh; phòng làm việc của Công đoàn, phòng hoạt động của Đoàn Thanh niên, khu văn phòng, phòng các tổ chuyên môn, tổ hành chính, kế toán, phòng học bộ môn, phòng bảo vệ…; các phòng làm việc được kết nối mạng internet. Trường có khu dành cho học sinh ở nội trú, bếp ăn, nhà ăn, có sân chơi bãi tập với diện tích rộng 5000 m2, có hệ thống cây xanh lấy bóng mát trong một khuôn viên xanh, sạch, đẹp. Năm học 2023 - 2024, toàn trường là 646 học sinh; 30 cán bộ quản lý, giáo viên và 7 nhân viên.
Nhìn lại chặng đường 60 năm lịch sử đã qua, nhiều thế hệ học trò đã trưởng thành, bến xưa đò cũ đã đổi thay, nhiều thầy cô giáo cũng thay đổi trên nhiều cương vị công tác khác nhau nhưng luôn còn mãi trong tâm mỗi người luôn nhớ về thầy xưa, trường cũ. Một chặng đường 60 năm nhiều gian khó nhưng cũng rất huy hoàng đã viết nên trang sử vàng truyền thống, trở thành động lực, niềm tin cho thầy trò trường THPT Thị xã Mường Lay vững bước chinh phục những đỉnh cao trong tương lai.

Tác giả: quản trị