Trường Trung học phổ thông Thành phố Điện Biên Phủ tăng cường mục tiêu “giáo dục mũi nhọn” nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện học sinh

Thứ năm - 23/01/2025 20:11

Dienbien.edu.vn- 62 năm kể từ khi thành lập (1962) đến nay, trường Trung học phổ thông Thành phố Điện Biên Phủ luôn là một điểm sáng trong công tác giáo dục của tỉnh nhà Điện Biên. Trường Trung học phổ thông Thành phố Điện Biên Phủ luôn là ngọn cờ đầu về chất lượng dạy học trong mọi phương diện, từ chất lượng học tập đến các hoạt động văn hóa- văn nghệ- thể thao, từ thi học sinh giỏi các cấp đến chất lượng thi đại học-cao đẳng. Trường nằm ở vị trí rất gần với hai trường chuyên biệt trường THPT chuyên Lê Quý Đôn và trường phổ thông Dân tộc Nội trú Tỉnh, việc tuyển sinh hay qua trình tham gia các cuộc thi đều có tính cạnh tranh rất cao. Trước cơ hội và thách thức mới, trường Trung học phổ thông Thành phố Điện Biên Phủ đã xác định “nâng cao chất lượng giáo dục mũi nhọn” để khẳng định chất lượng giáo dục của nhà trường.

Trước xu thế phát triển của đất nước và nhằm đáp ứng các yêu cầu cấp thiết của xã hội, đồng thời để phấn đấu hoàn xuất sắc nhiệm vụ của mình, trường Trung học phổ thông Thành phố Điện Biên Phủ đã xác định phải dịch chuyển từ mục tiêu “Nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài” sang mục tiêu “đào tạo nhân nguồn nhân lực có năng lực và phẩm chất tốt, góp phần bồi dưỡng nhân tài cho đất nước, từng bước nâng cao chất lượng, khẳng định chất lượng giáo dục của nhà trường”.

Với tinh thần lấy chất lượng giáo dục toàn diện làm mục tiêu trọng tâm, lấy chất lượng thi tốt nghiệp THPT và thi học sinh giỏi làm mục tiêu “giáo dục mũi nhọn” nên nhà trường nên đã đưa ra nhiều giải pháp giáo dục có tính chất chiến lược. Nòng cốt của chiến lược ấy là giáo dục ý thức học tập, mục tiêu học tập và tạo dựng môi trường học tập.

Nhà trường họp, bàn bạc, đưa ra các giải pháp, kết hợp nhiều hình thức giáo dục khác nhằm từng bước nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường. Và có lẽ, trường Trung học phổ thông Thành phố Điện Biên Phủ là một trong số ít các trường trong tỉnh vẫn duy trì thường xuyên hoạt động vinh danh trước toàn trường và tặng thưởng cho các học sinh đạt thành tích xuất sắc về học tập và các hoạt động khác trong từng tuần, từng tháng, tạo động lực học tập cho học sinh toàn trường. Nhờ đó, chất lượng giáo dục toàn diện đã từng bước được nâng lên. Trong các năm từ 2020 đến nay, số lượng học sinh đạt các danh hiệu học sinh Giỏi, học sinh Tiên Tiên trong mỗi học kì và các năm học đều đạt từ 75% trở lên và tăng trưởng đều đặn từ 0,3% đến 0,5% % trong mỗi năm học. Chất lượng giáo dục ấy được coi là nền tảng cốt lõi để thực hiện các mục tiêu “giáo dục mũi nhọn” của nhà trường là nâng cao chất lượng bồi dưỡng học sinh giỏi và ôn thi đại học cho học sinh.

Nếu giáo dục học sinh toàn diện thuần túy là nhiệm vụ chuyên môn thì ôn thi đại học lại được coi là nhiệm vụ chuyên sâu. Trước khi Chương trình giáo dục phổ thông 2018 được thực hiện đại trà ở lớp 10, trường Trung học phổ thông Thành phố Điện Biên Phủ đã thực hiện việc định hướng khối thi cho học sinh ngay từ lớp 10 trên cơ sở nguyện vọng chọn môn học của mỗi học sinh nhằm bồi dưỡng nâng cao theo hướng chuyên sâu cho các môn thi. Giải pháp này giúp học sinh tập trung hơn trong quá trình học tập, tạo cảm hứng học tập và tận dụng tối đa mọi tiềm năng học tập, phát huy tốt năng lực tư duy sáng tạo của học sinh. Bên cạnh đó, Ban Giám hiệu nhà trường cũng đặc biệt quan tâm đến hoạt động giảng dạy của giáo viên. Giải pháp tối ưu là giao cho mỗi giáo viên theo dạy các lớp trong suốt 3 năm ngay từ khi bước vào lớp 10 cho đến hết lớp 12, hạn chế tối đa đảo đổi lớp dạy. Giải pháp này nhằm khẳng định chất lượng giảng dạy. Kết quả học tập các năm lớp 10, 11 và 12 chỉ là kết quả tạm thời. Lấy kết quả thi tốt nghiệp Trung học phổ thông và kết quả thi đại học làm kết quả chính thức để đánh giá chất lượng giảng dạy của giáo viên.

Bên cạnh đó, việc phối kết hợp với cha mẹ học sinh cũng đóng một vai trò quan trọng, đặc biệt là sự đồng thuận trong việc bố trí thời gian cho chương trình ôn tập, củng cố, nâng cao cho các môn thi. Căn cứ vào đó, nhà trường đã bố trí thời khóa biểu khoa học, đáp ứng nguyện vọng, sức khỏe và năng lực học sinh. Nhờ những giải pháp có tính chiến lược nên chất lượng thi tốt nghiệp và đại học của nhà trường ngày càng được cải thiện. những năm gần đây, 100% học sinh tốt nghiệp nếu có nguyện vọng đều trúng tuyển vào các trường đại học, trong đó nhiều em đã trúng tuyển các trường có điểm số tuyển sinh rất cao như Học viện Cảnh sát, Học viện An Ninh, các trường sĩ quan quân đội, Học viện Báo chí – Tuyên truyền, Đại học Luật, Đại học Bách khoa, Đại học Y – Dược, Học viện Hàng không… Gần đây nhất học sinh của nhà trường đã đỗ “thủ khoa” khối A tỉnh Điện Biên với thành tích xuất sắc 28,2 điểm... hoặc giành được học bổng toàn phần (khoảng 350 triệu) cho toàn khóa học ở Đại học FPT.

Hoạt động bồi dưỡng học sinh giỏi là bài toán phức tạp của nhà trường trong giai đoạn nhiều năm gần đây. Một mặt, nhà trường không được tổ chức theo mô hình “trường chuyên lớp chọn”, một mặt không tổ chức thi tuyển sinh (trừ mấy năm gần đây) nên chất lượng các đội thi học sinh giỏi có chất lượng không được như mong muốn. Trước thực tế đó, nhà trường đã thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp để từng bước khắc phục khó khăn. Trước hết là thành lập các nhóm chuyên môn phụ trách các môn có học sinh dự thi, ưu tiên tối đa mọi nguồn lực cho các môn thi có tiềm năng đạt giải để tiến hành ôn luyện. Việc lựa chọn để thành lập các đội thi được tiến hành ngay từ đầu năm học với tinh thần chính xác, khách quan, dựa trên sở trường và nguyện vọng của học sinh.
Đội thi học sinh giỏi được thành lập trên cơ sở “chọn – bồi – đào – luyện” bởi chất lượng thi học sinh giỏi không chỉ phụ thuộc vào chất lượng ôn thi tức thời mà phụ thuộc vào quá trình học tập của chính học sinh. “Chọn” là tuyển chọn các đối tượng có kiến thức nền tương đối vững, có năng khiếu bộ môn, có khát vọng học tập. “Bồi” là quá trình gian khổ nhất bởi đây là quá trình giáo viên phải phát hiện những yếu tố còn thiếu, những kiến thức chưa sâu của mỗi học sinh để bổ sung nhằm hình thành yếu tố kiến thức nền móng. “Đào” là quá trình xây dựng những kiến thức và kĩ năng mới, kiến thức nâng cao, kiến thức mở rộng cho học sinh. “Luyện” là khâu cuối cùng, là giai đoạn hướng dẫn học sinh tiếp cận các cách thức ra đề thi, cách thức thực hiện bài thi nhằm đạt kết quả cao.
Mặc dù theo quy chế, mỗi môn thi học sinh giỏi đều được bố trí một cơ số tiết dạy nhất định, nhưng thực tế, thầy trò nhà trường thường thực hiện tăng gấp bốn đến năm lần. Tính riêng mỗi đội tuyển có 02 giáo viên thì số tiết đã tăng gấp đôi so với biên chế. Nhiều giáo viên còn tận dụng tất cả các buổi không có thời khóa biểu của học sinh, thậm chí cả buổi tối, cả ngày chủ nhật để ôn luyện.
Nỗ lực không biết mệt mỏi nên kết quả cũng rất ngọt ngào. Nhiều năm liền, nhà trường có số lượng học sinh đạt giải cấp tỉnh đứng đầu các trường không chuyên như trường Trung học phổ thông Thành phố Điện Biên Phủ tự hào luôn dẫn đầu các trường THPT không chuyên. Trong kỳ thi chọn học sinh giỏi cấp tỉnh năm học 2023-2024 có 129 học sinh đạt giải (xấp xỉ 10% tổng số học sinh nhà trường) trong đó có 05 giải Nhì, 31 giải Ba và 93 giải Khuyến khích. Nhiều bộ môn có trên 80% học sinh đạt giải và đạt giải cao như Giáo dục công dân (Giáo dục Kinh tế và Pháp luật), Toán, Tin, Sinh, Ngữ văn, Vật Lí. Năm học 2024- 2025 đạt 177 giải trong đó có 02 giải Nhì, 37 giải Ba, 138 giải Khuyến khích; trường có 01 học sinh tham gia đội tuyển Học sinh giỏi quốc gia.
Hoạt động nghiên cứu khoa học của học sinh trong những năm gần đây đã đạt được rất nhiều thành tích nổi bật: Năm học 2024-2025 tại Cuộc thi KHKT cấp trường đã công nhận và trao 10 giải gồm 01 giải Nhất, 2 giải Nhì, 3 giải Ba và 4 giải Khuyến khích cho các dự án xuất sắc tham gia dự thi; Cuộc thi khoa học kỹ thuật cấp tỉnh 2/2 sản phẩm đạt giải trong đó có 01 giải Nhất, 1 giải Nhì. Cuộc thi “Học sinh với ý tưởng Khởi nghiệp lần thứ V” do Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Trung ương Đoàn tổ chức có 06 nhóm học sinh tham gia, 01 dự án tham gia thi cấp Quốc gia. Cuộc thi “Sáng tạo thanh thiếu niên nhi đồng tỉnh Điện Biên” đã đạt 01 giải A, 01 giải B.
Không chỉ khơi dậy sự say mê học tập, nghiên cứu khoa học, nhà trường cũng rất chú trọng đến việc phát triển thể chất và giáo dục kĩ năng sống cho học sinh. Tại Hội khoẻ Phù Đổng cấp tỉnh lần thứ XXI đạt giải 05 giải Nhất, 03 giải Nhì, 06 giải Ba. Tham gia Gameshow cuộc thi “Trường học không ma tuý” do Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Bộ Công an tổ chức đạt giải Nhì và 04 giải phụ xuất sắc. Chất lượng giáo dục là tiêu chí cơ bản nhất để đánh giá và khẳng định vị thế của nhà trường. Với kết quả đạt được trong thời gian vừa qua, trường Trung học phổ thông Thành phố Điện Biên Phủ đã khẳng định nhà trường là điểm sáng của giáo dục Điện Biên, là ngôi trường chất lượng cao ở chất lượng giáo dục đại trà và chất lượng giáo dục mũi nhọn, là một trong những ngôi trường trọng điểm giáo dục của tỉnh nhà./.

Tác giả: Nguyễn Ngọc Bảo, trường THPT Thành phố Điện Biên Phủ