GDTX&CN – Đào tạo nguồn nhân lực tỉnh Điện Biên tại Trung Quốc, Lào, giai đoạn 2009-2016

Trong những năm qua, tỉnh Điện Biên đã và đang từng bước nỗ lực phát triển kinh tế - xã hội, củng cố giữ vững quốc phòng - an ninh. Bên cạnh những thuận lợi, tỉnh cũng có những thách thức mới, trong đó có yêu cầu đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu kinh tế; tạo bước tiến rõ rệt về chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của các sản phẩm hàng hoá. Để giải quyết yêu cầu đó, đòi hỏi phải tăng cường đào tạo nguồn nhân lực có trình độ, có chất lượng, phù hợp với quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế- xã hội của tỉnh.

Công tác đào tạo nguồn nhân lực luôn được tỉnh và các cấp các ngành quan tâm chỉ đạo thực hiện. Một trong những giải pháp nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực là cử công chức, viên chức, học sinh đi học tập tại nước ngoài. Trong những năm qua, tỉnh Điện Biên đã cử cán bộ, học sinh đi học tại các nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào, Cộng hòa nhân dân Trung Hoa bằng nguồn ngân sách của tỉnh với một số chuyên ngành phù hợp, đạt được kết quả đáng kể.

Về đào tạo tại nước CHND Trung Hoa: Thực hiện Quyết định số 1298/QĐ-UBND, ngày 28/7/2009 của UBND tỉnh về việc phê duyệt Đề án đào tạo cán bộ, học sinh tỉnh Điện Biên tại nước CHND Trung Hoa giai đoạn 2009-2020, đến nay toàn tỉnh đã cử 46 cán bộ, học sinh sang đào tạo các trình độ tiến sĩ, thạc sĩ và đại học tại Trung Quốc, trong đó có 17 người đã tốt nghiệp về nước. Cụ thể là: Trình độ Tiến sĩ 01 người, chuyên ngành Hành chính học (trường Đại học Trung Sơn, Trung Quốc, theo Đề án 165 của Ban Tổ chức Trung ương); trình độ Thạc sĩ 8 người theo đề án của tỉnh, thuộc các ngành: Cơ xương khớp (Học viện Trung Y Vân Nam); Cây ăn quả, cây cảnh và trồng trọt, Kinh tế nông nghiệp, Nuôi trồng động vật đặc chủng kinh tế, (trường Đại học Nông nghiệp Vân Nam); Hán ngữ Giáo dục quốc tế (trường Đại học Sư phạm Vân Nam); Chuyên khoa thần kinh (Đại học Y khoa Côn Minh); trình độ Đại học 08 người, gồm các ngành: Tài chính học, Quản lí tài chính, Tài chính - Kinh tế (trường Đại học Tài chính và Kinh tế Vân Nam); Y đa khoa (Đại học Y khoa Côn Minh).

Tính đến tháng 11/2016, số cán bộ, học sinh của tỉnh đang tham gia học tập tại tỉnh Vân Nam Trung Quốc 27 người, trong đó:  01 người đào tạo trình độ thạc sĩ, 21 người đào tạo trình độ đại học, 05 đào tạo Hán ngữ (tuyển mới năm 2016).

Tuy nhiên, việc đào tạo trình độ thạc sĩ cho cán bộ của tỉnh tại Vân Nam, Trung Quốc khó thực hiện và chưa đạt được mục tiêu của đề án, do nhu cầu của người học chưa cao; học sinh dân tộc Kinh chưa mạnh dạn trong đăng kí xét tuyển, tâm lí ngại thay đổi môi trường sống còn tồn tại ở phần lớn học sinh. Thực tế, học sinh đăng kí xét tuyển đi học tại Trung Quốc đa số tập trung ở các trường Phổ thông dân tộc nội trú, tỷ lệ học sinh đi học đại học tại Vân Nam, Trung Quốc 100% là người dân tộc thiểu số. Giai đoạn 2009-2016, việc bồi dưỡng ngắn hạn cho cán bộ của tỉnh mới thực hiện được 01 khóa, số lượng lãnh đạo, công chức được bồi dưỡng, thực tế ở nước ngoài còn hạn chế.

Về đào tạo tại nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào

Thực hiện Quyết định số 1531/QĐ-UBND ngày 29/12/2010; Quyết định số 1319/QĐ-UBND, ngày 30/11/2015 của UBND tỉnh về việc phê duyệt Đề án hợp tác đào tạo giữa tỉnh Điện Biên và các tỉnh Bắc Lào giai đoạn 2010-2015, giai đoạn 2016-2020, mỗi năm tỉnh Điện Biên cử 05 học sinh đào tạo trình độ đại học tại trường Đại học Xu Pha Nu Vông, tỉnh Luông Pha Bang, nước CHDCND Lào. Tổng số học sinh của tỉnh đã và đang đào tạo tại trường đại học Xu Pha Nu Vông là 54 người. Tổng số đã tốt nghiệp 29 người, số đang học 25 người, gồm các ngành: Ngôn ngữ, Thương mại, Du lịch, Kinh tế đối ngoại, Sư phạm tiếng Lào. Trong thời gian đào tạo tại Lào, lưu học sinh của tỉnh được phía bạn hỗ trợ kinh phí đào tạo, trợ cấp sinh hoạt. Kinh phí chi sinh hoạt cho người học khoảng 30 triệu đồng/1 người/1 năm.       

Ngoài đào tạo ở Trung Quốc, Lào, có số ít học sinh, cán bộ của tỉnh đi đào tạo trình độ đại học, thạc sĩ ở một số nước khác: Anh, Mỹ, Singapo, Hàn Quốc, Nhật Bản, Úc,... qua các nguồn học bổng của Chính phủ, học bổng bán phần hoặc du học tự túc do các tổ chức và công ty tư vấn du học thực hiện.

Đánh giá về hoạt động đào tạo tại nước ngoài: Hầu hết lưu học sinh của tỉnh học tập ở nước ngoài thực hiện nghiêm túc các quy định và luật pháp của nước nơi học tập, sinh hoạt; tham gia các hoạt động theo quy định của các trường Đại học, có phẩm chất đạo đức, có tinh thần thái độ học tập, không có lưu học sinh vi phạm pháp luật.

Nhằm thực hiện có hiệu quả công tác quản lí lưu học sinh tại Trung Quốc, Lào, Sở Giáo dục và Đào tạo, cơ quan thường trực đề án đã ban hành Quyết định số 1657/QĐ-SGDĐT, ngày 23  tháng 12 năm 2013, về việc ban hành Quy định “Quản lý lưu học sinh tỉnh Điện Biên học tại nước CHDCND Lào, nước CHND Trung Hoa"; thành lập Ban liên lạc lưu học sinh tỉnh Điện Biên tại Vân Nam, Trung Quốc, Lào; duy trì thường xuyên việc báo cáo định kì tình hình học tập và rèn luyện của lưu học sinh, kịp thời đề xuất ý kiến có liên quan đến việc học tập của lưu học sinh về Sở Giáo dục và Đào tạo. Hàng năm, thực hiện đầy đủ, kịp thời việc kí hợp đồng đào tạo và phối hợp quản lí đối với lưu học sinh tại Trung Quốc; thường xuyên cập nhật và nắm bắt các thông tin về tình hình học tập, rèn luyện của lưu học sinh, đáp ứng đầy đủ các chế độ, chính sách đối với người học theo quy định hiện hành.

Số cán bộ được đào tạo trình độ thạc sĩ tại Vân Nam, Trung Quốc, sau khi tốt nghiệp về nước đã được bố trí việc làm phù hợp với chuyên ngành đào tạo tại các sở, ngành trong tỉnh. Lưu học sinh của tỉnh tốt nghiệp tại Lào, Trung Quốc, một số được bố trí làm việc tại các cơ quan, đơn vị trong tỉnh, đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ của ngành, lĩnh vực, số còn lại tự tìm kiếm việc làm phù hợp với năng lực của cá nhân.

Tiếp tục thực hiện các mục tiêu đề ra trong 2 đề án của tỉnh, từ nay đến năm 2020, tổ chức tuyển sinh và đào tạo khoảng 40 người tại Lào, Trung Quốc, kết thúc đề án có khoảng 150 người hoàn thành chương trình đào tạo đại học, thạc sĩ tại Lào, Trung Quốc. Đây là nguồn nhân lực được đào tạo chính quy, chất lượng, đáp ứng được yêu cầu sử dụng cán bộ, công chức, viên chức trong các cơ quan, đơn vị của tỉnh trong giai đoạn hiện nay.

Với quan điểm giáo dục và đào tạo là một trong những quốc sách hàng đầu, mặc dù là một tỉnh miền núi, kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn, Đảng bộ, chính quyền tỉnh Điện Biên luôn quan tâm, xác định đào tạo nâng cao chất lượng nguồn nhân lực là mục tiêu quan trọng, góp phần vào thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế./.

MỘT SỐ HÌNH ẢNH VỀ HỢP TÁC ĐÀO TẠO VỚI LÀO, TRUNG QUỐC