Thực hiện Chỉ thị số 10-CT/TW ngày 05/12/2011 của Bộ Chính trị về PCGD mầm non cho trẻ 5 tuổi, củng cố kết quả PCGS tiểu học và THCS, tăng cường phân luồng học sinh sau THCS và xóa mù chữ cho người lớn; Nghị định số 20/2014/NĐ-CP ngày 24/3/2014 của Thủ tướng Chính phủ về PCGD, xóa mù chữ, tỉnh Điện Biên đã kiên trì thực hiện các giải pháp nâng cao chất lượng PCGD, xóa mù chữ và đã đạt được những kết quả tích cực. Tỉnh được công nhận đạt chuẩn PCGD tiểu học - chống mù chữ năm 2000, đạt chuẩn Quốc gia PCGD THCS năm 2008; đạt chuẩn PCGD tiểu học đúng độ tuổi mức độ 1 năm 2010; đạt chuẩn PCGD mầm non cho trẻ 5 tuổi năm 2014; đạt chuẩn PCGD tiểu học mức độ 2 năm 2016.Nhận thức sâu sắc về tầm quan trọng của công tác PCGD-XMC, đặc biệt là đối với các tỉnh miền núi, biên giới, tỉnh Điện Biên đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, ban hành chủ trương, giải pháp thực hiện mục tiêu PCGD – XMC trên địa bàn tỉnh. Các Sở, ban, ngành, đoàn thể, các tổ chức chính trị - xã hội tỉnh theo chức năng nhiệm vụ đã tích cực phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo thực hiện quy hoạch phát triển sự nghiệp giáo dục và đào tạo và kế hoạch PCGD-XMC của tỉnh. Ngành Giáo dục và Đào tạo phát huy vai trò cơ quan thường trực, nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ PCGD, xóa mù chữ: tích cực, chủ động tham mưu với Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh và phối hợp với cấp uỷ, chính quyền các địa phương xây dựng, quy hoạch phát triển mạng lưới trường học; huy động các nguồn lực, tăng cường đầu tư kinh phí từ các chương trình, đề án; thực hiện đồng bộ các giải pháp để duy trì vững chắc và nâng cao các chỉ số, tiêu chí đạt chuẩn PCGD, xóa mù chữ; phấn đấu thực hiện đạt chuẩn PCGD mức độ 2, xóa mù chữ mức độ 2 vào năm 2020 theo chỉ tiêu Nghị quyết tỉnh Đảng bộ lần thứ XIII, nhiệm kỳ 2015-2020 đã đề ra.Tính đến tháng 12/2020, toàn tỉnh có 129/129 đơn vị hành chính cấp xã, 10/10 đơn vị hành chính cấp huyện duy trì đạt chuẩn PCGD mầm non cho trẻ 5 tuổi; 100% đơn vị hành chính cấp huyện, xã duy trì đạt chuẩn PCGD tiểu học mức độ 2; 100% đơn vị hành chính huyện, xã duy trì đạt chuẩn PCGD THCS mức độ 2; 61,2% xã đạt chuẩn PCGD THCS mức độ 3; 100% đơn vị hành chính huyện, xã đạt chuẩn và duy trì đạt chuẩn XMC mức độ 2. Đặc biệt đối với cấp THCS, năm 2020 đã có 100% giáo viên đạt chuẩn và trên chuẩn trình độ đào tạo, chuẩn nghề nghiệp. Cơ sở vật chất THCS có 1.275 phòng học, 84,1% phòng kiên cố, 13,6% phòng bán kiên cố, 2,3% phòng tạm. Số thanh, thiếu niên 15 - 18 tuổi tốt nghiệp THCS 92,6%, đã và đang học chương trình giáo dục phổ thông hoặc giáo dục thường xuyên cấp THPT và tương đương là 67,6%. Với những kết quả đạt được trên, ngày 31/3-2/4/2020, Đoàn công tác kiểm tra công nhận đạt chuẩn PCGD, xóa mù chữ của Bộ Giáo dục và Đào tạo đã kiểm tra và đánh giá tỉnh Điện Biên được đủ điều kiện, tiêu chí đạt chuẩn PCGD THCS mức độ 2, xóa mù chữ mức độ 2 năm 2020. Đ/c Sái Công Hồng - Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục Trung học, Bộ GDĐT và đ/c Vừ A Bằng, Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng Ban Chỉ đạo PCGD - XMC ký biên bản kiểm tra PCGD, XMC
Ngày 05/5/2020, Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Quyết định số 1452/QĐ-BGDĐT về việc công nhận tỉnh Điện Biên đạt chuẩn phổ cập giáo dục THCS mức độ 2, đạt chuẩn xóa mù chữ mức độ 2. Có được kết quả trên là nhờ vào sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Bộ Giáo dục và Đào tạo, cấp ủy, chính quyền các cấp; sự quan tâm, phối hợp vào cuộc mạnh mẽ của các ngành, các tổ chức đoàn thể và toàn xã hội; sự nỗ lực, cố gắng của đội ngũ CBQL, giáo viên ngành Giáo dục và Đào tạo, đặc biệt là lòng nhiệt huyết, trách nhiệm của cán bộ, giáo viên làm công tác PCGD, xóa mù chữ.
Giai đoạn 2021-2025 là những năm triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp, Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIV, tiếp tục triển khai thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 04/11/2013 Hội nghị Trung ương 8 khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo. Mục tiêu Nghị quyết Đại hội lần thứ XIV, nhiệm kỳ 2020-2025 của Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh Điện Biên phấn đấu đến năm 2025 tỉnh đạt chuẩn PCGD tiểu học, THCS mức độ 3; duy trì vững chắc kết quả xóa mù chữ mức độ 2, phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi.
Để sự nghiệp giáo dục và đào tạo tỉnh nhà phát triển bền vững, tỉnh Điện Biên cần tiếp tục quán triệt các Chỉ thị, Nghị quyết của trung ương và của tỉnh về phát triển giáo dục; tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp uỷ đảng, chính quyền; tiếp tục kiện toàn nâng cao chất lượng hoạt động Ban Chỉ đạo PCGD - XMC tỉnh; duy trì và nâng cao chất lượng công tác PCGD, XMC, phân luồng học sinh sau THCS. Ngành Giáo dục và Đào tạo tích cực, chủ động tham mưu với cấp ủy, chính quyền các cấp về quy hoạch, kế hoạch, các giải pháp triển khai thực hiện nhiệm vụ phát triển giáo dục bền vững, phù hợp với yêu cầu và điều kiện cụ thể của tỉnh. Cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp vào nhiệm vụ phát triển giáo dục toàn ngành cũng như mỗi địa phương. Tham mưu xây dựng Kế hoạch PCGD-XMC giai đoạn 2021-2025, định hướng đến 2030; quan tâm định hướng hoàn thiện mạng lưới giáo dục, đẩy mạnh và phát huy hiệu quả đầu tư, xã hội hóa để đảm bảo cơ sở vật chất trường lớp học; quan tâm đào tạo bồi dưỡng đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý đồng thời đề xuất Bộ Giáo dục và Đào tạo kiến nghị Bộ Nội vụ có chính sách đặc thù với Điện Biên nói riêng và các tỉnh miền núi nói chung về biên chế giáo viên; ưu tiên các nguồn lực, quan tâm đầu tư cơ sở vật chất để nâng cao chất lượng giáo dục.