GDTrH – Điện Biên lần đầu tiên tham dự Cuộc thi Khoa học kỹ thuật dành cho học sinh trung học cấp quốc gia, 2 trong 6 Dự án đã đoạt giải và một dự án được giải đặc biệt của nhà tài trợ

Đối với thế giới, đây là hội thi khoa học có quy mô lớn nhất dành cho học sinh trung học (từ lớp 9 đến lớp 12), tạo điều kiện cho học sinh - các nhà khoa học và sáng chế trẻ có cơ hội trao đổi ý kiến, trình bày những dự án khoa học tiên tiến và thi tài để giành được phần thưởng và học bổng có giá trị.

Hằng năm, hơn 7 triệu học sinh trung học từ khắp nơi trên thế giới tranh tài trong các hội thi KHKT địa phương (Hội thi thành viên), có 1.500 thí sinh được tham dự vòng chung kết tại Hoa Kỳ. Những nhà khoa học trẻ này được trình bày, giới thiệu ý tưởng và sản phẩm của mình, thi và tranh tài để có được trên 4 triệu đôla giải thưởng và học bổng. Hơn 1.200 nhà khoa học, kỹ thuật, các chuyên gia ngành công nghiệp tình nguyện tham gia Ban giám khảo để đánh giá các dự án của học sinh và trao thưởng, trong đó, có nhiều nhà khoa học có trình độ tiến sỹ, các kỹ sư giỏi có ít nhất 6 năm làm việc trong lĩnh vực được mời làm giám khảo.

Cuộc thi KHKT dành cho học sinh (hay còn gọi Intel ISEF) là nơi hội tụ của giáo viên, học sinh, nhà quản lý doanh nghiệp và quan chức Chính phủ ở nhiều quốc gia của các châu lục. Kể từ năm 1998, Intel đã trở thành nhà tài trợ chính.

Có 2 hình thức cá nhân hoặc nhóm (mỗi nhóm không quá 3 học sinh) tham gia dự thi. Mỗi hội thi thành viên có thể chọn tối đa 3 đề tài, 6 học sinh tham gia vào vòng chung kết Intel ISEF diễn ra tại Hoa Kỳ.

Năm học 2013 -2014, Cuộc thi KHKT cấp quốc gia diễn ra tại hai khu vực. Khu vực phía Bắc diễn ra từ ngày 28/2 đến ngày 2/3/2014 tại Vĩnh Phúc, gồm 166 dự án do 371 học sinh các trường THCS, THPT từ 30 đoàn thuộc 30 tỉnh, thành, đơn vị từ tỉnh Thừa Thiên-Huế trở ra thực hiện. Tại khu vực phía Nam, Cuộc thi tổ chức tại thành phố Cần Thơ từ ngày 7 đến ngày 9 tháng 3 năm 2014, với 133 dự án khoa học của 268 học sinh đến từ 27 tỉnh, thành phố từ Đà Nẵng trở vào dự thi.

Theo đánh giá của ban giám khảo, quy mô của cuộc thi năm nay đã tăng gần gấp đôi kỳ thi năm ngoái về số lượng dự án, số lượng thí sinh tham gia. Phần lớn đề tài có nội dung và phương pháp phù hợp, thực hiện đúng tiến trình nghiên cứu, ghi chép nhật trình, báo cáo khoa học theo đúng yêu cầu của một công trình khoa học và có tính sáng tạo. Nhiều đề tài tiếp cận những vấn đề lớn, có tính khái quát, có sự đầu tư cả về sức lực và vật chất. Điều đó chứng tỏ phong trào nghiên cứu khoa học kỹ thuật trong học sinh trung học đã phát triển rộng rãi, đồng thời, cuộc thi có sức lan tỏa, sức sống mạnh mẽ, là tiền đề cho các hoạt động sáng tạo của tuổi trẻ.

Tuy nhiên, một số đề tài mặc dù có ý tưởng, nguyện vọng thực hiện nhưng do thời gian ngắn, kiến thức và các điều kiện cần thiết chưa đủ nên các em mới thực hiện được ở một vài công đoạn, dẫn tới những kết luận đưa ra chưa rõ ràng, mang tính chủ quan.

Năm học này là năm đầu tiên Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Điện Biên triển khai cuộc thi cấp trường, cấp huyện, thị, thành phố và cấp tỉnh. Trong hai ngày 23, 24/12/2013, tại trường THPT Phan Đình Giót, Sở Giáo dục và Đào tạo đã tổ chức thành công Cuộc thi KHKT cấp tỉnh lần thứ nhất. Tại Cuộc thi có 26/47 dự án giành các giải nhất, nhì, ba, khuyến khích thuộc 13 trên 17 lĩnh vực khoa học và 8 dự án giành giải toàn cuộc.

Tại Cuộc thi cấp quốc gia, Điện Biên có 6 dự án tham dự, trong đó có 2 dự án đoạt giải khuyến khích và có một dự án được giải đặc biệt của nhà tài trợ. Thành tích này đánh dấu sự phát triển và hội nhập của học sinh trong tỉnh với phong trào nghiên cứu KHKT trong học sinh trung học toàn quốc và quốc tế. Ban tổ chức, ban giám khảo, những người tham quan đánh giá khá cao tính nhân văn, nhân đạo sâu sắc của dự án "Những tác động làm thay đổi hành vi ăn lá ngón tự tử" của học sinh Lầu A Mua trường THCS thị trấn Điện Biên Đông.

Từ kết quả bước đầu, với sự tiếp tục nỗ lực triển khai của các nhà trường, hy vọng từ năm học 2014-2015 tại các Cuộc thi KHKT cấp cơ sở và cấp quốc gia, học sinh tỉnh Điện Biên tiếp tục gặt hái được nhiều thành công mới./.